در تازهترین اقدام طالبان، وزارت عدلیه این گروه اعلام کرده است که بیش از ۱۸۴۳ جریب زمین در شهرک موسوم به «نوآباد» در شهر غزنی، ملکیت «امارت اسلامی» اعلام شده است. این تصمیم هزاران خانوادهی هزاره را که طی دو دههی گذشته در این منطقه خانه ساخته و زندگی آرامی را آغاز کرده بودند، در معرض کوچ اجباری قرار داده است.
شهرک نوآباد که در ناحیهی دوم شهر غزنی موقعیت دارد، یکی از بزرگترین مناطق مسکونی هزارهها در این ولایت است و گفته میشود بیش از دوازدههزار خانواده در آن زندگی میکنند.
بهگفتهی وزارت عدلیهی طالبان، کمیسیون جلوگیری از غصب زمین پس از بررسی اسناد ادعایی، پروندهی شهرک نوآباد را به محکمهی اختصاصی زمینهای غصبشده سپرده و این محکمه نیز پس از بررسی، تمام زمینهای مربوطه را «دولتی» و ملک امارت اعلام کرده است.
این تصمیم در حالی صادر شده که ساکنان شهرک نوآباد میگویند زمینها را بهصورت قانونی خریداری کرده و خانههایشان را با تلاش و هزینهی شخصی ساختهاند. اکنون آنان بیم آن دارند که طالبان، مانند مناطق دیگر، خانههایشان را تخریب کرده و خانوادهها را به کوچ اجباری وادار سازند.
باشندگان شهرک نوآباد پیشتر نیز از فشارهای طالبان و تهدیدهای ضمنی دربارهی تخلیهی اجباری شکایت کرده بودند. به گفتهی آنان، نیروهای طالبان در هفتههای اخیر با حضور گسترده در اطراف شهرک، فضای رعب و نگرانی ایجاد کردهاند.
این اقدام در کنار تجربههای مشابه در ولایتهای بامیان، مزار شریف و هرات، نشان میدهد که طالبان بهصورت منظم و هدفمند در پی تغییر بافت جمعیتی مناطق هزارهنشین هستند. بسیاری از ناظران این روند را ادامهی سیاستهای عبدالرحمان خان در قرن نوزدهم میدانند؛ سیاستی که هدف آن پاکسازی قومی و حذف هزارهها از سرزمینهایشان بود.
در سالهای اخیر، طالبان با استفاده از ابزارهای گوناگون، از فشارهای اقتصادی و روانی گرفته تا تهدید و خشونت مستقیم، زمینهی کوچ اجباری هزارهها را فراهم کردهاند. در برخی مناطق، با ادعای مالکیت یک فرد پشتون، زمینهای هزارهها بدون بررسی واقعی مصادره و به نفع مدعیان جدید ثبت شده است. در مواردی دیگر، چراگاهها و زمینهای زراعتی آنان توسط کوچیهای مسلح تصرف و خانههایشان به آتش کشیده شده است.
طالبان نهتنها در برابر این حملات سکوت کردهاند، بلکه در بسیاری موارد از کوچیها به عنوان ابزار فشار علیه جوامع هزاره استفاده کردهاند. در شهرها نیز وضعیت بهتر نیست؛ هزارهها با تحقیر، تبعیض و محرومیت ساختاری روبهرو هستند و بسیاری از آنان از ترس بازداشت یا شکنجه، جرأت اعتراض ندارند.
اکنون با اعلام دولتی بودن شهرک نوآباد، این بیم به واقعیت نزدیکتر شده است و هزاران خانواده، که حاصل سالها تلاش خود را در خانههای کوچک و سادهشان میبینند، ممکن است هر لحظه خانه و زندگیشان را از دست بدهند.
این در حالی است که افغانستان درگیر یکی از شدیدترین بحرانهای مسکن در تاریخ معاصر خود است. با بازگشت گستردهی مهاجران از ایران و پاکستان، نیاز به سرپناه به بحرانی انسانی تبدیل شده است. با وجود این، طالبان بهجای تسهیل ساختوساز و حمایت از خانوادههای بیخانمان، در شماری از شهرها دستور توقف ساختوساز داده و خانههای مردم را به بهانههای گوناگون تخریب کردهاند.
سیاست طالبان در ظاهر با شعار «تطبیق شریعت» و «بازگرداندن زمینهای دولتی» توجیه میشود، اما در واقعیت ماهیتی عمیقاً تبعیضآمیز و قومی دارد. اعلام دولتی بودن زمینهای هزارهنشین، پوششی برای تصرف سازمانیافتهی داراییهای مردم و تغییر جمعیتی در مناطقی است که هزارهها اکثریت دارند.
شهرک نوآباد غزنی اکنون به نمادی از این سیاست تبدیل شده است؛ جایی که بیش از دوازدههزار خانوادهی هزاره، با دل شکسته و چشمانی اشکبار، در انتظار سرنوشتی نامعلوم به سر میبرند. در سایهی چنین تصمیمهایی، فاجعهای خاموش در افغانستان در حال شکلگیری است؛ فاجعهای که اگر جهان چشم بر آن ببندد، نهتنها زندگی هزاران خانواده، بلکه آیندهی عدالت و همزیستی در این کشور را برای همیشه تیره و تار خواهد ساخت.
خبرگزاری داینیوز